១. ព្យញ្ជនៈ “ស”
“ស” ជាព្យញ្ជនៈទី៥ ក្នុងសេសវគ្គ នៃព្យញ្ជនៈទាំង៣៣តួ
+នៅក្នុងវចនានុក្រមខ្មែររបស់សម្តេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត (ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ) បានពន្យល់ពាក្យ “សព្វ” ដូចខាងក្រោម៖
-ពាក្យ “សព្វ” ( អានថា សប់ ) ( គុ. ឬ កិ. វិ. ) ( បា. ; សំ. សវ៌ ) ទាំងពួង, ទាំងអស់, ទាំងមូល, ទាំងស្រុង, ទាំងគ្រប់; គ្រប់, ទួ, ទួទៅ, រាល់ : ឃើញសព្វ, ចេះសព្វ, ដឹងសព្វ; សព្វកាល, សព្វគ្នា, សព្វដង, សព្វមួយដង, សព្វឋាន, សព្វប្រការ ។ល ។ សព្វជាតិ រាប់ជាតិ ។ មិនបានការ : មនុស្សសព្វជាតិ មនុស្សមិនបានការ ។ ចោលម្សៀត : អាសព្វជាតិ ! អាចោលម្សៀត ! (ព. ទ្រ. ម.) ។ សព្វសរពើ, សព្វស័រពើ ឬ សព្វសារពើ អ្វីៗទាំងអស់ (ម. ព. សារពើ ផង) ។
-ពាក្យ “សព្វ” ( អានថា សប់ ) ( កិ. ) ( បា. ; សំ. សវ៌ ) ពាក្យនេះជា កិ. វិ. ឬ គុ. ដូចពាក្យ សព្វ ១ ដែរ, ប៉ុន្តែខ្មែរប្រើជា កិ. មានន័យថា “ពេញ, គាប់, ស្ម័គ្រស្មោះ, ត្រូវ, ឥតខុស, ឥតទាស់” (ប្រើចំពោះតែ រ. ស. និង ស. ស.) : ទ្រង់សព្វព្រះរាជហឫទ័យ; សព្វព្រះទ័យ ។
-ពាក្យ “សព្វ” ( អានថា សប់-ពៈ ) ( វិ. ស. ឬ គុ. ) ( បា. ; សំ. សវ៌ ) ទាំងពួង, ទាំងអស់, ទាំងមូល, ទាំងស្រុង, ទាំងគ្រប់; គ្រប់, គ្រប់យ៉ាង; ទួទៅ; រាល់ ។ សព្វគុណ គុណសម្បត្តិគ្រប់យ៉ាង : ថ្នាំសព្វគុណ ថ្នាំដែលប្រើរម្ងាប់រោគបានច្រើនយ៉ាង ។ សព្វញ្ញុតញ្ញា-ណ (សប់-ព័ញ-ញុ-ត័ញ-ញាន) ញាណឬប្រាជ្ញាដែលដឹងសព្វ (ញាណរបស់ព្រះសព្វញ្ញុពុទ្ធ) ។ សព្វញ្ញុពុទ្ធ ឬ សព្វញ្ញូ- (សប់-ព័ញ-ញុ ឬ -ញូ-ពុត) លោកអ្នកត្រាស់ដឹងសព្វ (ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ) : ហៅត្រឹមតែ សព្វញ្ញូ ក៏បាន : ព្រះសព្វញ្ញូ ។ សព្វន្តរាយ (សប់-ព័ន-តៈរ៉ាយ; បា. < សព្វ + អន្តរាយ) អន្តរាយទាំងពួង ។ សព្វភ័យ ភ័យទាំងគ្រប់ ។ សព្វភូត សត្វទាំងពួង , ពួកសត្វទាំងអស់ ។ សព្វភោគ សម្បត្តិគ្រប់យ៉ាង ។ សព្វយុត្ត ដែលប្រកបដោយលម្អគ្រប់យ៉ាង : ក្បាច់សព្វយុត្ត ។ សព្វរុទញ្ញូ (សប់-ពៈរុ-ទ័ញ-ញូ; បា. < សព្វ + រុទ “សូរ, សម្រែក” + ញូ “អ្នកដឹង”) អ្នកដឹងសំឡេងទាំងគ្រប់ គឺអ្នកដែលចេះវិជ្ជាចំណាំសូរសំឡេង គ្រាន់តែឮរំពងសំឡេងមនុស្សក៏អាចដឹងថាមានបុណ្យឬឥតបុណ្យ … បាន ។ សព្វរោគ រោគគ្រប់យ៉ាង ។ សព្វរោគវិនិមុត្ត ឬ -វិមុត្ត (-គៈ-មុត) ដែលរួចផុតស្រឡះចាករោគគ្រប់យ៉ាង ។ សព្វលាភ លាភទាំងគ្រប់ ។ សព្វលោក លោកទាំងមូល, សកលលោក ។ សព្វវចនៈ ពាក្យទាំងពួង; វចនានុក្រម ។ សព្វវចនាធិប្បាយ (បា.< សព្វ + វចន + អធិប្បាយ) សៀវភៅអធិប្បាយពាក្យដោយសព្វគ្រប់ (សៀវភៅវចនានុក្រមពិស្ដារ) ។ សព្វវិទូ សព្វញ្ញូ ។ សព្វវិនាស វិនាសទាំងអស់, វិនាសទាំងស្រុង។ សព្វវេទី អ្នកចេះចំណេះគ្រប់យ៉ាង (បើស្ត្រីជា សព្វវេទិនី) ។ សព្វសន្តិភាព សេចក្ដីស្ងប់ឬសេចក្ដីសុខសាន្តទួទៅ ។ សព្វសោក សេចក្ដីស្ដាយស្រណោះទាំងគ្រប់ ។ល។
ក្រុមការងារយើងខ្ញុំ សូមមេត្តាអធ្យាស្រ័យ ចំពោះរាល់កំហុសឆ្គងដែលកើតមាន ទាំងអត្ថន័យ អក្ខរាវិរុទ្ធ និងកង្វះខាតព័ត៌មានលម្អិតផ្សេងៗ… ហើយក៏សូមទទួលយកនូវមតិរិះគន់ ឬយោបល់កែតម្រូវផ្សេងៗរបស់លោកអ្នក ដោយក្តីគោរព និងរាប់អានបំផុត។
សូមអរគុណ!!!
ដកស្រង់ដោយ ៖ ស្រូវ
